Antivirus – Hoe bouw je een sterk immuunsysteem?

1 april 2020 – update 15 april 2021

Helaas houdt het coronavirus de wereld nog steeds in zijn greep. Nog steeds komen veel mensen op de IC terecht, overlijden mensen er aan of krijgen te maken met langdurige restklachten. Het immuunsysteem is het enige dat het coronavirus de baas kan zijn. Een sterk immuunsysteem zorgt ervoor dat mochten we het virus krijgen je er niet zoveel van zou hoeven te merken. Niet anders dan een normaal verkoudheidsvirusje. En nog een mooi pluspunt van dat jouw immuunsysteem dit virus opruimt is dat jouw immuunsysteem ook daardoor nog sterker wordt. In deze blog vertel ik je hoe het immuunsysteem werkt als er een virus binnenkomt en hoe je een sterk immuunsysteem bouwt.

Een dood microdeeltje
Een virus is niks anders dan een dood microdeeltje. Een virus kan zich verspreiden via je ogen, neus, mond, longen of een kapotte huid. Als het eenmaal in een gastheer (mens of dier) terecht komt baant het zich een weg naar de cellen in onze organen. Virusdeeltjes bevatten een soort sleutels die passen op de ‘deuren’ van onze cellen. Wanneer de virusdeeltjes eenmaal binnengedrongen zijn worden ze ‘actief’. Eiwitten in onze cellen lezen de code uit deze deeltjes en gaan onze cellen als het ware ‘herprogrammeren’ waardoor de virusdeeltjes gaan vermeerderen. Met miljoenen verlaten ze weer de cel. De eigen cel is nu helemaal kapot en het virus verspreidt zich door de rest van het lichaam… Maar gelukkig is daar ons leger (immuunsysteem) dat klaar staat om aan te vallen. 

Ons immuunsysteem
Ik kan hier pagina’s over vol schrijven, maar ik probeer het even kort te houden. Hoe gaat ons immuunsysteem dan te werk? Ons immuunsysteem is opgebouwd uit twee delen: het originele systeem en het adaptieve systeem. Het originele systeem wordt opgeroepen wanneer er een indringer zich in het lichaam bevindt. Laten we nu dus het coronavirus als voorbeeld nemen. Macrofagen zijn de soldaten van ons immuunsysteem. Deze zwerven altijd door ons lichaam. Wanneer de macrofagen dit virusdeeltje detecteren gaan ze gelijk over tot actie en breken het virus af in kleine deeltjes. Op dit moment ontstaan er dan ontstekingen die zich uiten door bijvoorbeeld een snotneus, keelpijn, vermoeidheid of andere griepklachten. Is de indringer behoorlijk sterk of zijn het er teveel, dan komt ons tweede adaptieve systeem te pas, onze backup als het ware die bestaat uit T- en B-cellen. Zogenaamde dendritische cellen uit de huid bieden dan vervolgens een afgebroken virusdeeltje aan aan onze T-cellen. Deze T-cellen richten zich vervolgens heel gericht op het virus. Dan heb je ook nog onze “generalen” oftewel B-geheugencellen. Deze maken specifieke eiwitten aan: antilichamen. Deze antilichamen kunnen in het vervolg (maanden en soms zelfs jaren) dit virusdeeltje herkennen en zo de vermenigvuldiging blokkeren en T-cel-troepen inlichten om het virus te vernietigen. Complex he?

Zo geef je je immuunsysteem een boost
Je hele lichaam en dus ook je immuunsysteem wordt opgebouwd uit voedingsstoffen die je consumeert, inademt en binnenkrijgt via de huid of via je mindset. Tegenwoordig krijgen we veel indringers binnen zoals bacteriën, virussen, chemicaliën, schimmels, parasieten, metalen als lood en kwik, medicijnen, antibiotica, transvetten, gluten, alcohol, suiker, fijnstof, tabak en voedingsstoffen waar je allergisch voor bent. Je raad het al: ons immuunsysteem heeft het maar zwaar en vergt dus veel voedingsstoffen om deze indringers te vernietigen. Daarnaast richt het ook nog eens schade aan je weefsels en organen. 

Vitamine C
Vitamine C is een veelgehoorde voedingsstof die je immuunsysteem kan versterken. Dit zit uiteraard in groente en fruit. Ik koop meestal biologisch fruit, omdat hier geen gebruik is gemaakt van pesticiden, een indringer dus. Ook bevat lokaal en biologisch fruit meer voedingsstoffen dan ‘gewoon fruit’ uit de supermarkt. Sommige kunnen wel 69% meer flavononen (anti-oxidanten) bevatten. Over het algemeen zit er veel minder voedingsstoffen in fruit en groente dan bijvoorbeeld 100 jaar geleden. Zo bevat een appel bijvoorbeeld nog maar 5 mg magnesium ten opzichte van 30 mg 100 jaar geleden. Wanneer je al griepklachten hebt is het verstandig om fruit juist te beperken vanwege de suikers die er in zitten. Suiker is een voedingsstof voor slechte bacteriën en werkt je immuunsysteem tegen. Vermijd dan ook sinaasappelsap, wit brood en melk, hier zit veel suiker in. Hoe kom je dan aan voldoende vitamine C? Neem ten tijde van een griep extra groenten of elke dag een vitamine C supplement. Sommige diëtisten raden zelfs 6000 mg aan, maar ik ben altijd voorzichtig en hou het liever bij 1000 mg per dag. Teveel plas je namelijk uit en dat is zonde van je geld. 

Andere vitaminen en mineralen
Daarnaast is het belangrijk om genoeg vitamine D binnen te krijgen via vette vis, maar ook de zon. Nu schijnt de zon volop, dus ik zou zeggen loop een rondje in de buurt. Daarnaast is zink een belangrijk mineraal om binnen te krijgen tijdens een griep. Je immuunsysteem gebruikt namelijk enorm veel van deze stof om het leger te voorzien van alle hulptroepen. Als je een griepje heb zou ik ook zeker aanraden om dit extra in te nemen via voeding als bijvoorbeeld zeewier, haver, ei, noten en zaden of als supplement. 

Selenium is een belangrijke immuunversterker. Selenium komt veel voor in paranoten, walnoten, amandelen, vis, zilvervliesrijst, eieren en kip. 2 paranoten per dag zorgt al voor voldoende selenium. Eet er niet te veel van.

Een sterk darmslijmvlies
Drink voldoende water (ca. 1,5 liter), zodat je voedingsstoffen goed getransporteerd worden door je lichaam, afvalstoffen worden verwijdert en je slijmvlies versterkt wordt. Een sterk (darm)slijmvlies vormt een barrière voor indringers, zodat het immuunsysteem niet van pas hoeft te komen. 

Een sterk darmslijmvlies kenmerkt zich doordat er onder andere veel van de goede bacteriestam Bifidobacterium Bifidum (probiotica) aanwezig is. Dit vind je vooral in gefermenteerde producten zoals yoghurt, zuurkool en kefir. Deze bacterie heeft voldoende vezels nodig om te kunnen overleven en sterker te worden. Goede vezels zitten onder andere in volkoren graanproducten, groenten, fruit, noten en peulvruchten. Deze vezels (niet alle) worden ook wel prebiotica genoemd.

Knoflook – Bevat allicine, anti-oxidanten, vitaminen en mineralen. Het is een natuurlijke antibiotica. Knoflook werkt antiviraal, antibacterieel en antischimmel en werkt veel ziektes tegen. Vooral rauw heeft knoflook een heilzame werking. Allicine zou de synthese van RNA (genetisch materiaal van micro-organismen) onderdrukken, waardoor schimmels, virussen en bacteriën geen kans hebben zich te vermeerderen.

Honing – Een goede biologische honing kan helend werken. Het werkt antibacterieel en antischimmel. Helpt wonden te genezen en helpt onze probiotica in de darmen.

Gember – Bevat veel vitamine A, B, C en E, anti-oxidanten en andere belangrijke mineralen. Goed voor luchtwegen en bestrijdt koorts. Helpt ook erg goed tegen buikklachten.

Kurkuma – Bevat curcumine, een van de krachtigste ontstekingsremmers. Ontstekingen liggen aan de basis van veel chronische ziektes. Effectief tegen spijsverteringsproblemen, huidproblemen, depressies en houd je lever gezond. Combineer het met zwarte peper en een beetje olie, dan wordt het beter opgenomen. Wat ik zelf echt heel lekker vind is “golden milk”. Verwarm een beetje (plantaardige) melk in een pannetje. Doe een klein stukje kurkuma of kurkumapoeder erdoor heen en een beetje honing.

Citroen – Voorkomt griep en verkoudheid door de hoge dosis vitamine C en fytonutriënten (anti-oxidanten). Citroen helpt om gifstoffen sneller af te voeren uit het lichaam. Daarnaast zorgt het ook nog eens voor een sterke huid.

Naast deze belangrijke antivirale fruit en kruiden zijn er nog een tal van andere gezonde voedingsmiddelen die helend of preventief kunnen werken voor virusinfecties of andere ziektes. Denk bijvoorbeeld aan uien, rozemarijn, kaneel, bessen, groene thee, avocado, pure chocola, olijfolie en appelazijn. Mijn advies zou zijn: varieer met groenten en fruit, koop vooral biologische producten. Voeg bij elk gerecht wat extra kruiden toe zoals kurkuma of rozemarijn en minder met suiker en alcohol. Daarnaast natuurlijk voldoende beweging, een goede nachtrust en een positieve mindset. En relax!